نقد و بررسی تخصصی فرهنگ بزرگ فارسی – انگلیسی حییم ( 2جلدی)
مولف: سلمیان حییم
ناشر: فرهنگ معاصر
سال انتشار: 1364
چاپ ششم
تعداد صفحه: 1078 جلداول – آ – ژ
تعداد صفحه : 1181 جلد دوم- س- ی
مروری بر کتاب
فارسی – انگلیسی
فرهنگ فارسی به انگلیسی قبل از این تاریخ نیز توسط اشخاص دیگر تالیف شده بود و این فرهنگ هم اگر بهواسطهی مزایای آن نبود چندان جلوه و ضرورتی نداشت. فرهنگ اصولا باید حاوی کلیه لغاتی باشد که در زبان جاری یک ملت و همچنین در ادبیات قدیم و جدید آن ملت بهکاربرده شده است. ولی ادبیات فارسی در معنای بسیط خود فیالمثل دریای محیطی است که هیچ فردی به قعر آن پی نبرده و کرانههای آن را نظاره نکرده است…
فرهنگ بزرگ انگلیسی به فارسی حییم مفصّلترین اثر اوست که حدوداً شامل ۵۵ هزار مدخل و ۲۵ هزار زیرمدخل است که از میان مجموعهای از لغتنامهها دستچین شدهاست. چون وی عقیده داشت آموختن علم اولین شرط پیشرفت اجتماعی است، سهمی که در این فرهنگ برای لغات علمی قائل شده بیش از حد معمول فرهنگهای عمومی است.
حییم سالها اصطلاحات رایج در حرفههای گوناگون را به دقت ضبط کرده بود و میکوشید به جای ساختن لغت، واژههایی را که بین اهل فن مرسوم است به کار بَرَد. گفتهاند که گاه در جستجوی ریشه بعضی لغات، کار خود را رها میکرده و به گفتگو با صنعتگری که مشغول کار بود، میپرداخت.
سلیمان حییم با زبان و ادبیات فارسی و آثار بزرگان ادب و واژگان کهن آشنا بود و در دادن معادلها ترجیح میداد از کلمات فارسی (هر چند غیر مصطلح و مهجور) و سپس از کلمات عربی استفاده کند و کلمات اروپایی رایج در فارسی را عمداً به کار نمیبرد. در اواخر کار حییم، از شیوه کار وی و عدم انطباق آن با آخرین معیارهای جهانی، انتقادهایی شده بود.اما سهم وی در فرهنگنویسی در ایران انکارناپذیر است و برخی بر آنند که هیچ فرهنگنویسی در ایران از آثار او بینیاز نخواهد بود…